کتاب پرورش گیاهان دارویی و معطر

کتاب پرورش گیاهان دارویی و معطر

 

کتاب پرورش گیاهان دارویی و معطر به آموزش تکثیر و پرورش گیاهان دارویی و درختان و درختچه‌های دارویی و معطر می‌پردازد و اطلاعاتی جامع در اختیارتان قرار می‌دهد.

کاربرد گیاهان دارویی و استفاده از آن به زمان مصریان قدیم بازمی‌گردد و در آن ایام تعدادی از گیاهان مانند انار،‌ زیتون، خرما، سدر، انجیر، انگور و... برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌شد. خواص گیاهان در تمدن‌های دیگر مانند چین، رم قدیم، ایران و... نیز شناخته شده بود و کاربرد فراوانی داشت. امروزه نیز اوضاع بر همین منوال است و در حال حاضر تجارت گیاهان دارویی همچنان پر رونق محسوب می‌شود و جمع قابل توجهی از مردم اروپا به استفاده از گیاهان دارویی روی آورده‌اند. با این اوصاف، مسئله‌ی رشد و پرورش گیاهان دارویی در دنیای امروز به دو دلیل دارای اهمیت بسیاری است: استفاده از خواص درمانی آن‌ها و جلوگیری از انقراض گیاهان.

در چنین شرایطی ساسان جعفرنیا، سارا خسروشاهی، مهدی صفایی خرم، عباس زحمتکشان طرقبه و وحید مداح یزدی که چهره‌هایی شناخته شده در حوزه‌ی تدریس و ترویج گیاهان دارویی شناخته می‌شوند برای اولین بار دست به تألیف کتابی مهم و کاربردی ر این خصوص زده‌اند و به چنین مسئله‌ی مهمی می‌پردازند. لازم به یادآوری است که این کتاب مطابق با جدیدترین استانداردهای بین‌المللی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور تالیف و تهیه شده است.

شما با مطالعه‌ی کتاب پرورش گیاهان دارویی و معطر نسبت به هر آنچه برای فعالیت در این حوزه نیاز دارید آگاهی پیدا می‌کنید و از یاد نبرید که این کتاب کاملاً کاربردی است و با تصاویر گویایی که دارد شما را در تمامی مراحل رشد و پرورش گیاهان دارویی همراهی می‌کند.

مطالعه‌ی کتاب پرورش گیاهان دارویی و معطر به چه کسانی توصیه می‌شود:

اگر به گیاهان دارویی و پرورش آن‌ها علاقه دارید و می‌خواهید در این حیطه به صورت جدی‌تر وارد شوید کتاب پرورش گیاهان دارویی و معطر را از دست ندهید. از طرف دیگر، این کتاب، اثری کم حجم و مهم است که برای آشنایی با پرورش گیاهان داورری می‌تواند شروعی مناسب باشد.

در بخشی کتاب پرورش گیاهان دارویی و معطر می‌خوانیم:

قلمه می‌تواند قسمتی از ساقه، ریشه، برگ و یا جوانه برگ باشد که درون بستر مناسبی قرار داده شده تا تولید ریشه و ساقه جدید نماید.

از جمله گیاهانی را که قلمه ساقه می‌زنند اسطوخودوس، رزماری، شمعدانی، پوتوس، یوکا، دیفن باخیا، شاه پسند و نعناع می‌باشد.

گیاهانی که با قلمه ریشه تکثیر می‌شوند: تمشک، رازک (حاوی نام همولون در آبجوسازی) و اسطوخودوس می‌باشد.

گیاهانی که با قلمه برگ تکثیر می‌شوند: بگونیا که رگبرگ‌های آن درزیر برگ را خراش داده و روی ماسه می‌گذارند و نیز سانسوریا که ساقه (برگ‌ها) آن را. به قطعات کوچک تقسیم کرده و روی ماسه قرار می‌دهند.

قلمه جوانه برگ: قسمتی از برگ و جوانه انتهایی آن را روی ماسه می‌خوابانند.

معمولاً در روش تکثیر با قلمه بایستی بستر کشت شامل ماسه یا ترکیبی از ماسه و خاک باشد و قلمه‌ها درون این بستر به صورتی قرار می‌گیرند که قسمت پائینی قلمه درون ماسه و قسمت فوقانی آن در بالای بستر کشت باشد. بهتر است که دمای بستر حدود 15 الی 25 درجه سانتیگراد باشد که دمای 25 درجه جهت ریشه‌دهی مطلوب است. از طرف دیگر بایستی دمای هوای سطح بستر و محلی که قلمه‌ها در آن زده شده‌اند خنک بوده تا جوانه‌ها زود سبز نکنند. در قلمه ساقه بایستی حداقل سه جوانه روی قلمه داشته باشد که حداقل یک جوانه (جوانه پائینی) دورن بستر کشت و یکی دو جوانه بیرون از بستر قرار بگیرد. بایستی توجه داشت که در هنگام گرفتن قلمه در روی گیاه مادری برش قسمت پائین قلمه در زیر جوانه با فاصله حدود 2 الی 5 میلیمتر و برش قسمت بالای قلمه از بالای جوانه با همین فاصله انجام می‌شود. برش پائین قلمه مورب و بالای قلمه صاف است. 4 الی 12 هفته طول می‌کشد که ریشه تشکیل شود. مورب بودن پائین قلمه سطح تماس را زیاد کرده و ریشه زایی بهتر انجام می‌شود.

انواع جوانه: 1- رویشی (شاخه، ساقه، برگ) 2- زایشی (گل و میوه)

فهرست مطالب

پیشگفتار
تاریخچه کاربرد و استفاده گیاهان دارویی
طبقه بندی گیاهان دارویی
چرخه زندگی گیاهان
1- گیاهان یک ساله
2- گیاهان دو ساله
3- گیاهان چند ساله
طبقه بندی گیاهان دارویی بر اساس اندام مورد مصرف
روش‌های تکثیر گیاهان دارویی
روش تکثیر جنسی
ادوات و ساختمان‌های کاشت بذر
رکود
روش تکثیر غیر جنسی
قلمه
انواع قلمه ساقه
پیوند
انواع پیوند
انواع زمان پیوند در پیوند جوانه
خوابانیدن
انواع خوابانیدن
کودها و حاصلخیزی خاک
تقسیم‌بندی عناصر بر اساس جابجایی در گیاه
کمبود و بیشبود (مسمومیت) عناصر غذایی
روش‌های تعیین کمبود یا بیشبود عناصر
علائم کمبود و بیشبود (مسمومیت) عناصر غذایی
عناصر پر مصرف (ماکرو المنت‌ها)
ازت (N)
فسفر (P)
پتاسیم (K)
کلسیم (Ca)
منیزیم (Mg)
گوگرد (S)
عناصر کم مصرف (میکرو المنت‌ها) (ریز مغذی‌ها)
آهن (Fe)
منگنز (Mn)
مس (Cu)
روی (Zn)
بُر (B)
مولیبدن (Mo)
کلر (Cl)
عملیات کوددهی
انواع کودها
کودهای شیمیایی
کودهای ماکرو
الف) کودهای ازته (نیتروژن دار)
ب) کودهای فسفره
ج) کودهای پتاسه
د) کودهای مخلوط
کودهای میکرو (ریزمغذی‌ها)
کودهای آلی (حیوانی و گیاهی)
روش‌های کودهی
فرآیندهای پس از برداشت گیاهان دارویی
خشک کردن Drying
روش‌های خشک کردن
1- طبیعی
2- روش خشک کردن مصنوعی
نکات لازم برای خشک کردن اندام‌های گیاهی
اعمال پس از خشک کردن
بسته بندی
پرورش گیاهان دارویی
1- اسطوخودوس Lavandula angostifolia خانواده نعنائیان Lamiaceae
2- رزماری Rosmarinus officinalis خانواده نعنائیان Lamiaceae
3- اسفرزه Plantago psyllium خانواده (تیره) Plantaginaceae
4- بادرنجبویه Melissa officinalis خانواده نعنائیان Lamiaceae
5- بابونه Matricaria chamomilla خانوادهCompositae) Asteraceae)
6- رازیانه Foeniculum vulgaris خانواده چتریان Apiaceae (Umbreliferae)
7- زوفا Hyssopus officinalis خانواده نعناعیان Lamiaceae
8- شیرین بیان Glycyrhiza glabra خانواده بقولات Fabaceae (Leguminosae)
9- مریم گلی Salvia officinalis از خانواده نعنائیان Lamiaceae
10- نعناع Mentha spp خانواده نعناعیان Lamiaceae
11- گاو زبان Borago officinalis خانواده گاوزبان Boraginaceae
12- گشنیز Coriandrum sativum خانواده چتریان umbrelliferae
13- زرشک Berberis vulgaris خانواده Berberidaceae
14- بنفشه معطر Viola odorata خانواده بنفشهViolaceae
15- گل راعی (هوفاریقون، علف چای، هزار چشم) Hypericum perforatum خانواده Hyperidaceae
16- آویشن باغی Thymus vulgaris خانواده نعنائیان Lamiaceae
17- ژینکو (جینکو) Ginkgo biloba خانواده Ginkgoaceae
18- عناب Zizyphus jujube (Vulgaris) از خانواده Rhamnacaece
19- اکالیپتوس Eucalyptus gobulus خانواده Myrthaceae
20- ‌بو‌مادران‌ Achillea mellifolium خانواده ‌Asteraceae (Compositae)
21- کاسنی Cichurium intybus خانواده کاسنی Compositae
22- پنیرک (ختمی خبازی) Malva sylvestris خانواده Malvaceae
23- سنبل الطیب (علف گربه) Valeriana officinalis خانواده Valerianaceae
24- همیشه بهار Calendula officinalis خانواده کاسنی Compositae
25- مورد (مورت) Myrtus communis خانواده: Myrtaceae
26- بارهنگ Plantago vulgaris خانواده Plantaginacea
27- زعفران Crocus sativus تیره Iridaceae
28- گلرنگ Carthamus tinctorious خانواده کاسنی Compositae
29- زیره سیاه Carum carvi خانواده چتریان Umbellifereae
30- مرزنجوش origanum vulgare از خانواده نعناعیان lamiaece
31- به لیمو Lippia triphylla خانواده شاهپسند Verbenaceae
32- خطمی داروئی Althaea officinalis
33- گل ختمی (ختمی برگی) Althaea rosea
34- یاس Syringa vulgaris
35- یاسمن Jasminum officinale
36- گل محمدی Rosa damascena
37- بیدمشک Salix aegyptiaca salicaceae
طرز تهیه داروهای گیاهی
مواد مؤثره گیاهان دارویی
داد و ستد جهانی گیاهان دارویی و معطر (مدعیان، حجم، کالاها)
فهرست منابع

مطالب مرتبط

تگ‌ها

مطالب پربیننده

پربیننده
آخرین مطالب

عضویت در خبرنامه